Speculum vitae humanae
[Köln: Ulrich Zell], [ca. 1470]
Citation link: http://tudigit.ulb.tu-darmstadt.de/show/inc-ii-417
URN: urn:nbn:de:tuda-tudigit-4755
METS
http://tudigit.ulb.tu-darmstadt.de/show/iiif/inc-ii-417/manifest.json
Content
- Ad sanctissimum et beatissimum dominum dominum Paulum secundum pontificem maximum liber incipit dictus speculum vite humane, quia in eo cuncti mortales in quovis fuint statu vel officio spirituali ac temporali speculabuntur eius artis et vite prospera et adversa ac recte vivendi documenta editus a Rodoico Zamorensi et postea calagaritano hispano eiusdem sanctitatis in castro suo sancti angeli castellano.
- Prefacio utilis in quo autoris huius libri vita eiusque studia recoluntur et tandem admonet ad studia legis divine pocius quam humane et de effectu legum humanarum et de ordine procedendi in hoc libro.
- De materiis pertractandis in primo libro et de tabula capitulorum eius.
- De materiis pertractandis in secundo libro et de tabula capitulorum eius.
- Incipit capitulum primum primi libri videlicet de primo et sublimioni statu temporali que est status et gradus imperialis et regalis ac aliorum principum secularium...
- Capitulum tertium de curialibus et de exertio et vita et moribus illorum et aliorum potentum, ducum, comitum et baronum ceterumque qui principum favores et officia sequuntur et de laudibus et commendatione huius status.
- Capitulum quintum de nobilitate generis et scientie ac morum et quomodo ortum habuit et an a regum et principum sola voluntate et concessione recte acquiveratur nobilitas.
- Capitulum septimum de laudibus, preconiis et commendatione nobilitatis generis et de illius virtutibus et utilitate.
- Capitulum nonum de armata militia et exercitio armorum et de laudibus et commendatione huius exercitii et an vacantes armis sint veri cives et partes civitatis.
- Capitulum undecimum de vita et statu coniugali in sancto et immaculato matrimonio et de necessitate, utilitate, laudibus et prerogativis vite coniugalis super alia vivendi genera.
- Capitulum decimumquartum de oneribus et laboribus et incommodis prefecture et indicature et presidentie in populis et de periculis huiusmodi exercitii.
- Capitulum decimumoctavum de incommodis et oneribus exercitii iuristarum et artis advocationis in causis et iuditiis et de periculis huius status et modi vivendi et de damnis que ex illo veniunt reipublica et an litigia nutriantur ex advocatorum copia et an humana iustitia potest impleri in iure naturali.
- Capitulum vicesimumprimum de exercitio agriculture et de laudibus et commendatione huius naturalis et innocentissimi exercitii et de utilitatibus generi humano ex illa provenientibus et quomodo deo acceptum est.
- Capitulum xxiiii de disuasione in genere vite mechanice et quomodo licet sint artes necessarie, tamen non est necessarium illarum habere exercitium. Item in rubricella sequenti agit quare mechanice artes invente sunt et quas sit illarum finis et quare sic appellentur et an sint utiles ingeniis hominum et an artifices sint veri cives et partes civitatis.
- Capitulum xxvii de tertia arte mechanica videlicet de navigatoria et artibus d´ei subalternatis et de utilitate et laudibus earum, demum de laboribus, miseriis et periculis que eas comitantur.
- Capitulum tricesimumsecundus de septima arte mechanica videlicet medicina et de eius necessitate et utilitate et laudibus demum de illius abusu laboribus et periculis.
- Capitulum tricesimumsextum de rethorica que est tertia liberalis ars et de eius ortu et utilitate ac laudibus, rursus de eius abusu et qualis debet esse orator et ad quid valet eloquentia sine sapientia et quomodo aliquando est mortifera.
- Capitulum tricesimumnonum de secunda mathematica videlicet de musica et de eius laudibus et de utilitate ac illius incommoditate miseriis et laboribus.
- Capitulum xliii, in quo ostenditur homines in quovis statu viventes non solum penas exilii, cruciatus et mortes et cetera corporalia incommoda assidue pati sed et alias diversas intrinseca mentis afflictiones, ut nusquam vita aut sorte sua contenti sint. Et breviter tangit particulariter omnes fere huiusmodi animi querelas et molestias ad utramque partem.
- Sequitur liber secundus de statu et vita spirituali ecclesiastica et regulari.
- Capitulum tertium de plurimis temporalibus et corporalibus incommodis, amaritudinibus et miseriis et calamitatibus romanorum pontificum et de illorum promptis et ei coniunctis laboribus et periculis, anxietatibus et inseparabilibus erunnis (?).
- Capitulum quintum de verissimis causis brevitatis vite summorum pontificum et an sit verum uniformiter quod parum in papatu vivant et an in hoc romani pontifices differant a ceteris mortalibus.
- Capitulum sextum in quo assignantur cause et rationes quare illorum opinio non sit tenenda qui putarunt summis pontificibus bonis et reprobis uniformiter insitum et proprium esse, ut in pontificatu parum vivant.
- Capitulum octavum de exellentia (!) et prerogatica status et dignitatis cardinalatus et de laudibus et preconiis eius.
- Capitulum decimum de sublimitate exellentia (!) et dignitate status patriarcharum, archiepiscoporum, episcoporum, prelatorum, presbiterorum et ministrorum ecclesie et de perfectionis status eorum.
- Capitulum decimumtertium de dignitate et prerogativa officii decanatus in ecclesia et de illius honore et veneratione et de hiis que ei competunt, demum de plurimis oneribus et afflictionibus ac defectibus et periculis decanorum.
- Capitulum decimumsextum de dignitate et honore officii thesaurarii vel custodis ecclesie et de hiis que ad eum pertinent, demum de plurimis oneribus et calamitatibus, afflictionibus, defectibus et periculis illorum qui talia officia habent.
- Capitulum xx de preeminentia, neccesitate et utilitate officii sacerdotum curatorum, rectorum curam animarum habentium, demum de pluris huius status laboribus et calamitatibus, defectibus et periculis.
- Capitulum vicesimumsecundus de prima comparatione horum duorum statuum videlicet qualiter hii duo status clericorum et monachorum se habent alter ad alterum comparatus et quis eorum sit simpliciter eligibilior quantum ad eminentiam et perfectionem status ac etiam vite et santitatis.
- Capitulum vicesimumquintum de exellentia et laudibus vite monastice et religiose et de pluribus causis propter quas preeligenda sit quam alius vivendi modus.
- Capitulum vicesimumoctavum de inclinatione et dispositione naturali et diversitate complexionum et abiiitatum (!) hominum quantum ad religionem et consilio in talibus.
- Conclusio libri totius ad sanctissimum dominum.
- Explicit brevis tabula a repertorium per alphabetum in presenti libro Speculum vite humane nuncupato.
- Einband und Fragmente