Opera. Ed: Petrus Danhauser. Add: Johann Rosenbach
[Nuremberg: Georg Stuchs, after 31 Mar. 1496], 1496
Citation link: http://tudigit.ulb.tu-darmstadt.de/show/inc-iv-339
URN: urn:nbn:de:tuda-tudigit-9771
METS
http://tudigit.ulb.tu-darmstadt.de/show/iiif/inc-iv-339/manifest.json
Content
- Guilhermi divi Parisiensis episcopi opera, de fide, legibus, de virtutibus, moribus, vitiis, peccatis, temptationibus, resistentiis, meritis, retributionibus et immortalitate anime.
- Prologus in tractatum de fide et legibus Guilhelmi Parisiensis.
- Incipiamus igitus cum dei adiutorio et dicamus quia fides quam hic stabilire intendimus verissima ratione...
- Postquam autem patefecimus fidem hanc de qua hic agimus primam esse atque initialem et quasi capitalem dei altissimi honorificentiam que caput mentis humane id est intellectum ad adornandum venerandum ipsum primum incuruat et inclinat, sequitur post hoc ut declaremus ipsam esse ex necessitate...
- Iam igitur expedivimus nos auxilio dei de hiis que proposueramus hic dicere de fide et declaravimus quia fides uno modo intentione una virtus est fortificans intellectum...
- Revertamur autem ad id in quo eramus et dicamus qua postquam iam claruit nihil esse in tota lege quod non habeat causam rationabilem sue preceptionis...
- Post hoc prosequamur immundicias legales et dicemus quia immunditias legales intelligimus quas lex immundicias reputabat et nominabat.
- Post hec loquimur de lepris ubi primum te scire oportet quia lepre nomen non iuxta propriam intentionem accipitur hic.
- Postquam autem auxilio deo ostendimus intelligentiam litteralem legis Hebreorum in hiis, in quibus videbatur absurda et nullo modo conveniens sapientie tanti prophete nedum sapientie dei et declaravimus omnes causas preceptionis...
- Quoniam autem sive occasione diversitatis istarum legum atque sectarum sive ex verbis Machumet nonulli in eum errorem devenerunt...
- Nunc autem relinquitur nobis ut ostendamus tibi, quia peccatum et iniuria seu contumelia dei est una comparatione et lesio est peccantis secundum aliam comparationem...
- Post hec igitur relinquitur nobis declarare insaniam et vanitatem atque impietatem ydolatrie stellarum et luminum.
- Procedamus igitur ad destruendum secundum errorem quo ipse statue vise sunt insipientibus esse dii facticii...
- Postquam igitur expedivimus nos auxilio dei de ydolatria et partibus [eius et aperuimus tibi aliquantenus vias destructionis illius...]
- Post hec autem loquimur de sacris de quibus iam diximus, quia sacra per se ad divine honorificentie cultum pertinet, ymmo ipsa sunt cultus ipse.
- Postquam claruit ex ordine ipso rerum divinalium atque scientiarum sapientialium, scientiam de virtutibus et moribus, de vitiis et peccatis necnon et de meritis et retributionibus consequentem esse precedentibus...
- Post hec autem inquiremus de huiusmodi habitu an sit equaliter voluntas vel scientia...
- Amplius. Quid aliud est multitudo virium in anima humana aut alia substantia nobili quam radiositas in stella...
- Deinceps igitur perscrutabimur de virtutibus iuxta theologicam ac sapientialem altitudinem palam facientes quam longe fuerint...
- Secundo ymaginaberis ipsas ex sui perfectione quales apparent in viris sanctissimis que ita sunt in mundo isto ac si iam extra essent et quasi vivunt in seculo altero et alteriori...
- Iuxta vias istas de dono scientie que prope est boni et mali qua ipsum scire sive videre in bonis et malis est illuminari...
- Tertius sapor est quo sapit cibum corporalem sicut iumentinum aut equinum quem corpus habendum est ut iumentum...
- Nunc autem revertemur ad ea que sequentur et dicemus tibi quia virtutes dona sunt propter causas quas diximus...
- Temperantia vero ipsa nominati[one sua innotescere potest tibi utcumque nominatur vero a temperamento...]
- De dolore vero et gaudio questionem habet non facile determinabilem utrum passiones tamen sint an etiam virtutes...
- Post hec loquemur de mensuris et comparationibus virtutum tam adinvicem quam advitia...
- Post hec loquemur pauca de intensione virtutum et remissione, ubi primum inquirendum nobis erit, an intendi et remitti possint...
- [De moribus].
- Secunda securitas est contra insultus temptationum contra insidias demonum de dei adiutorio indubitata presumptio...
- Dicit ergo pietas. Loquor laudes meas sine invidia et detractione sororis mee benivolentie cui nec invidendum est nullatenus nec detrahendum...
- Post hec loquemur de zelo qui iuxta intentionum nostram videtur esse tertia soror etiam hoc modo solemus ea distinguere per officia...
- Et quoniam amorem istum rectissimum atque sanctissimum que charitas dicitur, frequenter sequitur contemptus temperalium et interdum oblivio et negligentia eorum...
- Post paupertatis laudes merito sequuntur laudes humilitatis cum paupertatem spiritus multi ex sacris doctoribus humilitatem intelligant...
- Post hec prosequemur opera et mirabilia patientie et dicemus in primis quia et virtus fortitudinis et virtus que signatur per hoc nomen mitis...
- Aggrediemur huius tractatus partem tertiam et ipsius partis tertie partem primam que est de vitiis et peccatis, ubi primum determinandum est nobis quid est vitium...
- Post hec consequenter iuxta quod et promisimus investigare tempta[bimus, utrum unum et equale sit in omnibus istud peccatum quod originale dicitur...]
- De mensura autem seu magnitudine originalis vitii seu peccati aliqua dicere necesse habemus propter questiones et difficultates quas habet...
- Tertia necessitas est extranea sive forinseca quam nonnulli vocare solent necessitatem per accidens...
- Post hec ordine suo promissa superius exoluentes loquemur de temptationibus et resistentiis et generaliter de preliis vitiorum atque virtutum...
- Post hec autem dicemus insidias occultissimas et temptationes astutissimas dyaboli quibus etiam sapientissimi atque fortissimi sepissime subiiciuntur...
- Post hec autem loquimur de retributionibus sanctorum, retributio autem sanctorum dicitur secundum suum principale...
- Iam ergo diximus tibi gaudia tria virtutis nostre concupiscibilis et quia ipsa charitas erit ibi premium eiusdem...
- Incipit tractatus Guilhermi Pariesiensis de immortalitate anime.
- [I]gnis duplex est, lxxix F ccxxvi.
- [P]atientia dicitur quattuor modis, lxvii N clxxxiiii.
- Tabernaculum in tabernaculo vita est lux et nutrimentum, xi Y xxiiii.
- Zelare deum dicuntur soli qui eius contumeliam ferre non possunt, lxi D clx.
- Einband und Fragmente